2021,қазан,20 Қызығушылық танытқан балаларға арналған қызықты экскурсия

Category: Іс-шаралар
Published on Thursday, 21 October 2021 11:12
Written by Administrator
Hits: 923

«Большая перемена» кітапханалық жобасы аясында дарынды балаларға арналған музыкалық мектеп-интернатының кітапханашысы Л.Куантаева 5-Б сынып оқушыларын «Ертіс» мультимедиялық мұражайына апарды.
«Сиқырлы қазғыш-таяқша» кітабының басты кейіпкерлері сияқты, мұражайға барып, еңбек маймылдан адамды қалай қылғанын өз көзімізбен көруді жөн көрдік.
«Жүз рет естігенше, бір рет көрген артық» дегендей.
«Ертіс» мультимедиялық мұражайының палеонтология бөлімінің меңгерушісі Дмитрий Артурович Франкпен бірге өткенге қызықты саяхат жасадық.
Экскурсия кезінде планетамыздың және адамзаттың өткенімен таныстық. Қазғыш таяқшасы - адам болып қалыптасқан негізгі құралы. Бұл адамға шындықтың түбіне жетуге мүмкіндік береді.
«Мұражай» дегеніміз не? «Археология» дегенді қалай түсінесің? «Артефакт» дегеніміз не? Ал «Динозавр» сөзі грек тілінен аударғанда «қорқынышты кесіртке» дегенді білдіреді. Біз мұның бәрін Дмитрий Артуровичтен білдік.
Қазақстан аумағында өмір сүрген ежелгі адамдар өте еңбекқор болған. «Еңбек жиынтығына» бүйір қырғыштар, пышақтар, ойық, тісті және ұшты құралдар кірді. Ежелгі адамдардың жерленген жерлерін табу үшін шыдамды зерттеуші болу керек.
Адамзат тарихы миллиондаған жылдар бұрын басталған. Рамапитек - бұл біздің алғашқы ата-бабаларымыздың бірі. Австралопитектер, оның қалдықтары Африка мен Оңтүстік -Шығыс Азияда, Хадар мен Эфиопиядағы Афар шөлінде табылған. «Тік жүретін» немесе Питекантроп түрлерінің бірі. Синантроп сондай-ақ тік жүретін адамға жатады. Келесі - Homo sapiens. Ең белгілі түрі «Неандерталь адамы». Мидың көлемі көп нәрсені айтады, олар қазіргі адамнан кем болған жоқ. Бұл дегеніміз, бұл түрдің өкілдері көп нәрсені істеуді білді. Олар теріден киім тігуді үйренді, найзамен аң аулады, тор мен қармақ, сүйек таяқшасы мен пышақ жасауды білді. От жағуды үйренді.
Қазғыш-таяқшасы адам эволюциясында маңызды рөл атқарды. Алдымен ол кездейсоқ ұшы бар бұтақты алды, содан кейін оны әдейі жасай бастады. Ал бірнеше миллион жылдан кейін ғана ол қажетті пішінді қазғыш-таяқшаға беруді үйренді. Бұл құралдың көмегімен ағаштан кез келген жемісті алуға болады. Таяқ жерден дәмді тамырды немесе майлы личинканы шығаруға көмектеседі. Қажет болса, таяқ қорғаныс қаруына айналуы мүмкін, ал керек болған жағдайда от алуға көмектеседі.
Найза – сүйек, тас, немесе металл ұшы бар пышақ қаруы, ерте палеолит дәуірінен белгілі. Оны біздің уақытта Австралия, Америка мен Океания аборигендері де қолданады.
Біздің ата -бабаларымыздың басты жетістіктерінің бірі - отты қолдана білу. Бұл олардың өмірін қатты өзгертті. Бастапқыда олар кездейсоқ пайда болған өрттерге, оны сөндірмей, қамқорлық жасады, уақыт өте келе олар оны қалай алу керектігін үйренді.
... Осылай, мұражайды аралап, маймылды адам қылған таяқша туралы көп нәрсе біле алдық.